Koleżanka proponuje wyjazd w góry ze wspólnymi znajomymi. Bardzo cieszy Cię ta propozycja. Już widzisz oczyma wyobraźni, jak wędrujecie po Tatrach. Na samą myśl jednak o przygotowaniach – cierpnie ci skóra… brrr tyle rzeczy do załatwienia. Szukasz wymówek, żeby się usprawiedliwić, ale prawda jest taka, że Ci się po prostu nie chce. Im więcej myślisz o tych wszystkich przygotowaniach…, tym bardziej przestaje Ci się chcieć…

Co to jest wyuczona bezradność? W psychologii termin wyuczona bezradność oznacza utrwalenie przekonań o braku związku przyczynowego pomiędzy własnym działaniem (reakcją), a jego konsekwencjami (wzmocnieniem). Za propagatora tego terminu uważa się Martina Seligmana – amerykańskiego psychologa, profesora Uniwersytetu w Pensylwanii, twórcy pojęcia „psychologia pozytywna”, autora takich książek jak: „Optymizmu można się nauczyć”, „Pełnia życia”.

Seligman wykazał, że poczucie bezradności powstaje wtedy, gdy organizm uczy się w wyniku wcześniejszych doświadczeń, że jego reakcje nie mają żadnego wpływu na szkodliwe, awersyjne czy traumatyczne oddziaływania środowiska. Powtarzanie się wydarzeń w ciągu życia, w którym człowiek czuje się bezradny, prowadzi do wyuczonej bezradności. Wyuczona bezradność jest poddaniem się, zaprzestaniem działania, które wynika z przekonania, że cokolwiek zrobimy nie będzie to miało żadnego znaczenia.

Seligman twierdzi, że: ludzie szybko uczą się bezradności, czyli poczucia, że ich osobista kontrola wzmocnień i wpływ jaki mają na daną sytuację jest nieefektywny. W związku z tym uczą się,  jak oczekiwać obniżonej kontroli w przyszłości.

To oczekiwanie może prowadzić do deficytów:

  • poznawczych: człowiek nie rozumie, co  dzieje się w danej sytuacji, i nie potrafi przewidzieć jej dalszego biegu. Widoczne jest wówczas wydłużenie czasu na uczenie się prostych zależności tj.: „zachowanie – wzmocnienie”.
  • motywacyjnych: występuje brak motywacji do działania i jednocześnie spada umiejętność angażowania się. Obserwowalny jest wówczas długi czas na dochodzenia do równowagi po poniesionej porażce.
  • emocjonalnych: depresja, apatia, lęk, zmęczenie, wrogość, brak agresji, utrata nadziei.
  • społecznych: wycofania z kontaktów społecznych.

KURSY ONLINE:
mindulfnessStrefa Mindfulness
Kompleksowy trening uważności w różnych aspektach życia
Sprawdź!

Jak pobudzić w sobie motywację?

Jeśli obserwujesz u siebie wyżej wymienione elementy i nie wiesz co, z tym zrobić, to dobrze by było w pierwszej kolejności z kimś o tym porozmawiać (coach, terapeuta, psycholog).W odnajdywaniu swojej motywacji i radzeniu sobie z bezradnością, może być pomocne wsparcie emocjonalne, jakie otrzymasz od coacha, terapeuty czy psychologa. Pozwoli Ci to, na uzewnętrznienie wszystkich możliwych emocji, szczególnie tych negatywnych. Dzięki temu będziesz mógł spojrzeć na problem z dystansem, dostrzegając jednocześnie nowe punkty widzenia. W kolejnych krokach owa współpraca może przełożyć się na wzmacnianie umiejętności skupiania się na pozytywnych emocjach, przypominania pozytywnych doświadczeń z Twojego życia.

Poniżej 10 kroków, które również mogą być skuteczne w podnoszeniu motywacji – jeśli chcesz skupić się na jednym zadaniu:

  1. nazwij swój cel pozytywnie
  2. określ po czym poznasz, że cel został osiągnięty
  3. wypunktuj, co dokładnie chcesz zrobić, aby dotrzeć do celu
  4. zlokalizuj swój cel w czasie i przestrzeni
  5. kieruj się tylko dobrymi intencjami
  6. rozpatrz wszystkie swoje zasoby wewnętrzne pomocne w realizacji celu
  7. przeanalizuj wszystkie czynności, czy przypadkiem nie występują tam jakieś sprzeczności
  8. sformułuj cel tak, aby był specyficzny i dokładnie określony
  9. określ czas realizacji celu
  10. pamiętaj, że to jest Twój cel! To głównie Ty odpowiadasz za jego realizację