Stres potrafi wyprowadzić z równowagi w wielu codziennych sytuacjach. Gdy trwa zbyt długo, organizm wysyła sygnały, które łatwo przeoczyć, a jednym z nich może być wysoki poziom kortyzolu (hormonu stresu). Dowiedz się, jak stres działa na Twoje ciało i umysł, a także jak skutecznie sobie z nim radzić.
Co to jest stres i jak wysoki kortyzol wpływa na kondycję organizmu?
Stres to silna reakcja organizmu na różne wyzwania i przeciwności losu, jakie mogą spotkać Cię na co dzień. Jego źródłem mogą być różne czynniki (tzw. stresory), w tym:
- psychologiczne, np. zmiana sytuacji życiowej, utrata pracy, strata bliskiej osoby, awans zawodowy, złość,
- społeczne, np. pandemia, bezrobocie,
- środowiskowe, np. klęska żywiołowa.
W odpowiedzi na stresory organizm aktywuje mechanizmy obronne, a autonomiczny układ nerwowy zwiększa produkcję hormonów stresu, takich jak kortyzol i adrenalina. Niektóre sytuacje spowodowane tymi czynnikami są stresujące, jednak często w naturalny sposób mobilizują do działania. Przykładowo stres przed rozmową kwalifikacyjną pomaga lepiej się przygotować, by dobrze wypaść.
Jeśli jednak często się czymś stresujesz i wysoki kortyzol utrzymuje się w organizmie przez dłuższy czas, zaczyna to negatywnie wpływać na zdrowie. Przewlekły stres może być niebezpieczny dla Twojego organizmu i wywołać problemy psychosomatyczne, np. trudności z trawieniem, silne bóle głowy.
Sprawdzone sposoby na wysoki kortyzol i stres
Stres jest nieodłącznym elementem życia, ponieważ wiele codziennych sytuacji może łatwo zaburzyć równowagę. Dlatego warto nauczyć się, jak radzić sobie w trudnych chwilach, aby wysoki poziom kortyzolu nie utrzymywał się w Twoim organizmie zbyt długo.
Istnieje wiele technik i metod, które możesz wykorzystać w walce ze stresem. Którą z nich wybrać? Nie ma jednoznacznej odpowiedzi, ponieważ sposób radzenia sobie z napięciem to kwestia indywidualna i warto szukać metod dostosowanych do Twoich potrzeb. Oto kilka z nich:
- Zatrzymaj się na chwilę i postaraj się spowolnić oddech – tak łatwiej opanujesz emocje, uspokoisz umysł i racjonalnie ocenisz okoliczności.
- Myśl pozytywnie – to nie jest łatwe, ale pamiętaj, że nie ma sytuacji bez wyjścia. Warto zaakceptować zdarzenia, na które nie masz wpływu i skupić się na okolicznościach, które możesz zmienić. Dzięki temu odpędzisz się od złych myśli, które utrzymują napięcie w ciele.
- Wypróbuj techniki relaksacyjne, np. medytację – nauczysz się zasad prawidłowego oddechu, wyciszysz się, co pomoże Ci efektywniej odpocząć i zadbać o kondycję psychiczną.
- Postaw na aktywność fizyczną – ruch to dobry sposób, żeby uwolnić się od negatywnych emocji. Wybierz to, co jest dla Ciebie odpowiednie, np. spacer, jogę, trening na siłowni.
- Zadbaj o zdrową i zbilansowaną dietę – pełnowartościowe posiłki pomogą Ci zadbać o zdrowie; poprawisz jakość snu, koncentrację i pamięć, co pomoże obniżyć zbyt wysoki kortyzol.
Regularne stosowanie tych prostych metod pozwoli Ci skutecznie radzić sobie ze stresem oraz poprawić jakość życia i samopoczucie.
Czy codzienne nawyki wpływają na wysoki kortyzol?
Codzienna rutyna ma istotny wpływ na to, jak reagujesz na stresujące wydarzenia. Przewlekły stan napięcia i wysoki poziom kortyzolu w organizmie mogą wywołać u Ciebie różne problemy zdrowotne, m.in.:
- zaburzenia metabolizmu, np. otyłość brzuszną,
- problemy z sercem i układem krwionośnym,
- osłabienie odporności,
- problemy na tle psychicznym, np. stany lękowe, depresja.
Dlatego jeśli nie chcesz, aby zbyt wysoki kortyzol utrzymywał się w Twoim organizmie, wprowadź do swojego planu dnia zdrowe nawyki. Odpowiednia ilość snu, regularne posiłki i aktywność fizyczna pomogą utrzymać równowagę emocjonalną i dobrą kondycję ciała. Warto także ograniczyć czas spędzony online na rzecz aktywności offline, np. czytania książek, spotkań ze znajomymi, wycieczek do lasu lub parku.
Bibliografia:
- Katarzyna Stachowicz, Helena Domin, Bernadeta Szewczyk (Kraków). Stres jako zagrożenie środowiskowe – jak sobie z nim radzić. Wszechświat, t. 123, nr 1–3/2022.
- https://my.clevelandclinic.org/health/articles/6392-stress-coping-with-lifes-stressors [dostęp: 10.09.2025 rok]
___
Artykuł sponsorowany