Stres w pracy – jak dobry szef z nim walczy?

Spędzamy w pracy coraz więcej czasu, coraz bardziej się w nią angażujemy. Jeśli jesteś szefem, musisz widzieć niebezpieczeństwa wynikające z intensywności pracy, presji czasu, czy przemęczenia pracowników. Bo narastający stres w pracy to przyczajony wróg groźny dla całej firmy.

Pewien mój znajomy wygląda ostatnio bardzo kiepsko. W jego dziale niedawno zwolniono kilka osób, a kierownictwo zmusiło go do przejęcia dodatkowych zadań. Nie dość, że zwolniono ludzi, których lubił (w tym kumpla z uczelni), to oczekuje się od niego, że poprzednie obowiązki będzie wykonywał tak samo dobrze jak wcześniej, a dołożenie nowych zadań nie wpłynie na jakość jego dotychczasowej pracy.

Nowych zadań musiał się oczywiście nauczyć w zasadzie bez niczyjej pomocy i okupił to robotą po godzinach bez dodatkowego wynagrodzenia. Te zmiany odcisnęły się na jakości życia mojego znajomego. Dowcipny i radosny facet, z którym kiedyś często wychodziłem na piwo – gdzieś nagle zniknął. Zupełnie brakuje mu energii na życie towarzyskie, jego umysł całkowicie pochłonięty jest pracą, nie starcza mu nawet czasu, żeby się porządnie wyspać. Jego mizerny wygląd i słaba dyspozycja to widoczne oznaki, że stał się kolejną ofiarą stresu związanego z pracą.

Stres jest normą?

W społeczeństwie mającym obsesję na punkcie pracy stres jest czymś powszechnym. W świecie korporacji – nawet spodziewanym. Co gorsza, w wielu wypadkach ten stan ludzie fundują sobie z własnej, nieprzymuszonej woli.

KURSY ONLINE:

8 razy O
Program stworzony do walki ze stresem
Sprawdź!

Większe oczekiwania od pracowników, szybki postęp technologiczny oraz wzrost konkurencyjności przekształcają ludzi w masochistów pragnących za wszelką cenę być zauważonymi przez przełożonych i stawiających karierę zawodową ponad wszystko. Przełożeni zaś chętnie wykorzystują taki stan. Co się dzieje, gdy dzieje się tak na dłuższą metę? Gdy pracownicy zmieniają się w automaty?

Stres w pracy – symptomy histerii zawodowej

Typowe symptomy stresu związanego z pracą, to m.in.:

• migreny
• problemy z koncentracją
• problemy ze snem
• irytacja
• nudności i problemy żołądkowe
• depresja

Jeśli zauważasz u pracownika tylko jeden czy dwa z tych objawów, nie lekceważ tego! Ile czasu upłynie, zanim człowiek kompletnie się załamie, zanim dojdzie do jakiegoś wypadku, pojawienia się ciężkiej depresji? Zobowiązania wobec pracodawców nie są na tyle ważne, by ryzykować takie konsekwencje.

Wyniki badań dotyczących stresu związanego z pracą pokazują, że koszty takiego stresu (nie tylko dla poszczególnych osób, ale i dla firmy, społeczeństwa i państwa) są astronomiczne.

Przyjrzyj się choćby kosztom fizjologicznym. Stres towarzyszący pracy zawodowej zwiększa ryzyko zawałów serca. Schorzenia układu mięśniowo-szkieletowego (efekt m.in. zbyt długiego przesiadywania przed komputerem) są najczęściej występującymi w Europie dolegliwościami związanymi z pracą, stresem zawodowym i przepracowaniem.

Spustoszenia mentalne i emocjonalne, jakie może powodować stres związany z pracą też nie są tajemnicą. Poczucie wypalenia oraz depresja to największe zagrożenia dla zdrowia psychicznego.

Niekiedy pojawiają się inne poważne konsekwencje stresu: skłonności samobójcze lub choroby nowotworowe. Warto wiedzieć, że istnieje takie ryzyko. Nie ma sensu narażać siebie i innych na takie niebezpieczeństwo.

Doceń pracownika

Człowiek będący pod silną presją ma mniej energii, czasu i zwykłej siły woli, aby zadbać o siebie, odpowiedni stan zdrowia fizycznego, psychicznego, duchowego i emocjonalnego. W dłuższej perspektywie pracownik zdrowy (w każdym znaczeniu tego słowa) jest znacznie bardziej efektywny niż pracownik przepracowany, źle wynagradzany i niedoceniany.

Właściwe docenienie jest sednem sprawy. W niwelowaniu korporacyjnego stresu ważny jest jednolity, uczciwy system ocen pracowniczych i takie sposoby ich nagradzania i wyróżniania, które będą inspirować i zwiększać motywację. Stabilizacja, możliwość rozwoju kariery zawodowej w połączeniu z pozytywną kulturą firmy dają zdecydowanie największe szanse zmniejszenia, a nawet pozbycia się negatywnych skutków stresu zawodowego.

Rozmawiaj i pytaj

Zorganizuj dyskusję pomiędzy kierownictwem, a przedstawicielami pracowników. Czasem wystarczy jedno spotkanie w miesiącu, aby znaleźć panaceum na problem trapiący osoby zatrudnione w twojej firmie, dziale. Dzięki informacjom zebranym na takich spotkaniach (warto przygotować ankiety, dzięki którym zbierzesz od wszystkich pracowników dane na temat powodów stresu) poznasz, jakie pojawiają się problemy. Staranna analiza zebranych danych pozwoli stworzyć i wdrożyć odpowiednie procedury ułatwiających pracę i niwelujące stres.

Jawna przyszłość

Zmiana nastawienia i likwidacja przyczyn stresu to proces, którego nie realizuje się z dnia na dzień. Jeśli jesteś zdeterminowany, by poprawić warunki pracy w firmie, przygotuj plan działania – kolejne kroki, które spowodują rzeczywiste zmiany i zlikwidują problemy powodujące określone napięcia. Np. problem słabej komunikacji w jakimś dziale można rozwiązać dość szybko, natomiast zmiany dotyczące całej organizacji, jej kultury pracy lub polityki kadrowej – może zająć więcej czasu.

Istnieje złota zasada, która obowiązuje zawsze, bez względu na przyczyny stresu: pracownicy muszą być na bieżąco informowani o wszystkich zmianach, zanim one nastąpią. Zgoda na uczestniczenie pracowników w decyzjach i słuchanie ich głosu jest pierwszym krokiem w kierunku wzmocnienia morale załogi i obniżenia poziomu stresu.

Oceniaj zmiany

Prowadź krótko-i długoterminową ocenę wszelkich działań, których celem jest redukcja lub eliminacja stresu w firmie. Jest to proste w teorii oczywiście, ale dużo bardziej skomplikowane w rzeczywistości. W jaki sposób bowiem można zmierzyć postęp w takiej dziedzinie obiektywnie? Należy skupić się na tych samych danych, które zebrałeś podczas pierwszych rozmów na temat postrzegania przez pracowników warunków pracy i stresu, na temat morale, satysfakcji z pracy, a nawet problemów zdrowotnych pracowników.

Spotykaj się z przedstawicielami pracowników, zaproś ich do wspólnej analizy i oceny skuteczności zmian i ulepszeń, słuchaj, jakie jeszcze zmiany można wprowadzić w celu poprawy warunków pracy.

Bądź otwarty

Pracownicy wcale nie muszą czekać, aż ich pracodawcy sami dostrzegą trudności, z jakimi się borykają – mogą i powinni inicjować zmiany sami. Każdy ma prawo do wyrażania swojego niezadowolenia, bez względu na to, czy pracuje w małej firmie, czy też w wielkiej korporacji. Zachęcaj ludzi do rozmów i przedstawiania konstruktywnych uwag, daj pracownikom poczucie wpływu na sytuację, w jakiej się znajdują. Naiwne byłoby stwierdzenie, że można całkowicie wyeliminować stres związany z pracą. Jednak na pewno nie w porządku jest oczekiwanie od kogokolwiek, iż będzie narażał swoje zdrowie fizyczne i psychiczne tylko po to, żeby wykonać swoją pracę.

Autor: Whiskey Whiskey